تأثیر خواب بر سلامت پوست؛ چطور بخوابیم؟

کم‌خوابی چه اثرات مخربی برای پوست دارد؟

حلقه‌های تیره زیر چشم به‌وضوح نشان می‌دهند که نیمه‌شب آب بدن خشک می‌شود. خشکی پوست و گودی زیر چشم‌ها نشانه همین کم‌آبی بدن ناشی از خستگی است. شواهد نشان می‌دهند کسانی که کمتر از ۸ ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند، بدن دهیدراته‌تری نسبت به سایر افراد دارند. هرچه این کم‌خوابی بیشتر شود، آب‌رسانی بدن به‌مرور زمان کمتر می‌شود تا جایی که چیزی جز یک بدن خشک و دهیدراته باقی نمی‌ماند. رفته‌رفته خاصیت ارتجاعی پوست کمتر می‌شود و اینجا شروع آسیب‌های پوستی است.

خوابیدن چطور به سلامت پوست کمک می‌کند؟

خواب چوب جادویی نیست که بعد از یک یا دو شب اثر مثبتش را ببینید اما اثرات منفی نخوابیدن مثل پلک‌های آویزان، چشمان متورم، حلقه‌های تیره زیر چشم، پوست رنگ‌پریده و چین‌و‌چروک بیشتر پوست حتی بعد از یک شب کم‌خوابی قابل‌مشاهده است. حالا فکر کنید به‌جای یک شب، هر شب دیر بخوابید و صبح زود بیدار شوید. اگر از تأثیر خواب بر سلامت پوست مطمئن نیستید، این بخش را با دقت بیشتری بخوانید.

۱. سلول‌های پوست بازسازی می‌شوند

پس از یک روز طولانی مبارزه با اشعه ماوراءبنفش، آلودگی‌ها، تعریق و دفع سموم، پوست به استراحت و بازسازی نیاز دارد. با افزایش سن، تولید سلول‌های پوستی بیشتر زمان می‌برد. هرقدر سرعت گردش سلول‌ها بیشتر باشد، طبیعی است که پوست شاداب‌تر و لطیف‌تر به نظر می‌رسد.

وقتی خوابیم، پوست وارد حالت ریکاوری می‌شود و ترمیم و بازسازی را شروع می‌کند. جالب است بدانید روند بازسازی پوست در شب تا ۳ برابر سریع‌تر از روز است.

بدن انسان در طول خواب سموم و سلول‌های پوستی ضعیف و مرده را به‌زحمت دفع می‌کند تا جا برای سلول‌های جدید باز شود. حال اگر ریتم شبانه‌روزی خوبی داشته باشید، به‌مرور کاملا متوجه پوست صاف، لطیف و بدون لک خود می‌شوید. ناگفته نماند که خواب کافی اثر جوان‌سازی محصولات مراقبت از پوست را تقویت می‌کند.

۲. پوست بهتر پذیرای محصولات مراقبتی می‌شود

تابه‌حال از خودتان پرسیده‌اید چرا بیشتر محصولات ضدپیری باید قبل از خواب استفاده شوند؟ ظاهرا این محصولات در طول شب بهتر جذب پوست می‌شوند و بیشترین تأثیر را می‌گذارند.

ماجرا از این قرار است که در طول خواب بدن وارد فاز ریکاوری می‌شود و محصولات مراقبت از پوست این فرایند را تسریع می‌کنند یعنی با افزایش دمای سطح پوست و تولید هورمون‌ها، ظرفیت نفوذپذیری پوست را بیشتر و آن را پذیرای رتینوئیدها، پپتیدها و ویتامین‌ها می‌سازد. به همین خاطر توصیه می‌شود ترکیبات سنگین مثل رتینول و اسید گلیکولیک را قبل از خواب بزنید تا پوست فرصت کافی برای جذب آنها را داشته باشد.

۳. پوست کلاژن بیشتری تولید می‌کند

کلاژن کلید پوست صاف و هموار است. اگرچه برخی محصولات مراقبتی ادعای کلاژن‌سازی دارند، نباید از تأثیر خواب بر تولید این ماده غافل شوید. وقتی خوابیم، بدن مشغول تولید هورمون‌های رشد می‌شود. این هورمون‌ها تضمین می‌کنند پوست کلاژن کافی داشته و سفت و درخشان بماند. همچنین فرصت خوبی برای ترمیم آکنه و آثار زخم در بدن فراهم می‌شود.

۴. استرس پوست از بین می‌رود

کمبود خواب با افزایش سطح کورتیزول (هورمون استرس)، پوست را در حالت پیش‌التهابی قرار می‌دهد که نتیجه‌اش تیرگی و پف پوست اطراف چشم است. کورتیزول حتی می‌تواند گردش خون را مختل کرده و ذخایر کلاژن و اسید هیالورونیک پوست را تجزیه کند. کافی‌ست ۸ ساعت در طول شبانه‌روز به خود استراحت دهید تا به‌راحتی سطح هورمون کورتیزول را مدیریت کرده و از بروز این علائم جلوگیری کنید.

۵. به پوست خود استراحت محیطی می‌دهید

پوست ما هر روز در معرض نور خورشید، آلودگی و بدتر از همه نور آبی‌رنگ انواع صفحه‌نمایش است. شب‌ها وقت استراحت است. پرده‌ها را می‌کشید و آرایش پوست را پاک می‌کنید. در این وضعیت، خبری از حجم تعرق روزانه هم نیست. پوست در این فضای تمیز می‌تواند راحت نفس بکشد و استراحت کند. سعی کنید قبل از خواب سراغ تلفن همراه نروید و پوست‌تان را به استراحت ۸ساعته دعوت کنید.

چطور بخوابیم که پوست سالم‌تری داشته باشیم؟

اگرچه خوابیدن به‌خودی‌خود به سلامت پوست کمک می‌کند، با رعایت چند نکته ساده می‌توانید این اثرات مثبت را چند برابر کنید.

۱. هشت ساعت خواب شبانه را تکمیل کنید

پیری زودرس پوست، آسیب‌پذیری شدید در برابر استرس‌های محیطی و کیفیت نامطلوب پوست همگی از نشانه‌های کم‌خوابی شبانه هستند. بنابراین بهترین نقطه شروع این است که به ۷ تا ۹ ساعت (برای بزرگ‌سالان) خواب در طول شبانه‌روز عادت کنید. تنظیم ساعت خواب بدن کار سختی نیست، کافی‌ است چند روز اول را تحمل کنید تا بدن به وضعیت جدید عادت کند. حتی می‌توانید ساعت خواب خود را با یک ردیاب تناسب‌اندام پوشیدنی، ردیابی کنید.

۲. پوست صورت را قبل از خواب بشویید

بدون شستن پوست صورت قبل از خواب، خبری از افزایش جریان خون، کلاژن‌سازی و ریلکس‌شدن ماهیچه‌های پوست در طول شب نیست. برعکس، تا خود صبح که بیدار شوید و آبی به صورت بزنید، پوست‌تان در عذاب است. نیازی به محصولات فانتزی و اسکراب‌های سخت نیست. با یک پاک‌کننده ملایم، آلودگی‌ها، چربی‌ها و بقایای محصولات آرایشی را پاک کنید. این‌طوری محرک‌های مسدودکننده فرصت نمی‌کنند یک شب کامل روی پوست بمانند و باعث بزرگ‌شدن منافذ، خشکی پوست، عفونت، التهاب، بثورات و رشد آکنه شوند.

۳. قبل از خواب، آب‌رسان و مرطوب‌کننده بزنید

شست‌و‌شو و خواب هر دو پوست را خشک و کم‌آب می‌کنند، به‌خصوص اگر محیط اطراف هم رطوبت چندانی نداشته باشد. اگرچه نوشیدن آب تا حدی به این کم‌آبی کمک می‌کند، چیزی که پوست در طول شب نیاز دارد، یک مرطوب‌کننده و آب‌رسان قوی است. یک کرم یا روغن طبیعی آب میان‌بافتی پوست را حفظ می‌کند. حتی می‌توانید یک لایه وازلین روی کرم بزنید تا مرطوب‌کننده لای منافذ پوست بماند. اگر دنبال یک محصول کاربردی‌تر هستید، ماسک شب را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

۴. به پشت بخوابید یا روبالشی مخصوص داشته باشید

اهمیت جنس روبالشی را دست‌کم نگیرید. قرار است پوست‌تان ۸ ساعت (یک‌سوم شبانه‌روز) با روبالشی در تماس باشد. پارچه‌های نخی پوست را ساعت‌ها تحریک می‌کنند، طوری که بعد از یک مدت کوتاه، سروکله چین‌و‌چروک‌های ریز پیدا می‌شود. بیشتر این چروک‌ها نتیجه کارهایی است که در بیداری انجام می‌دهیم، اما خوابیدن به شکم یا پهلو هم بی‌تأثیر نیست. چاره چیست؟ به پشت بخوابید یا یک روبالشی مناسب از جنس ساتن و ابریشم تهیه کنید تا تحریک و فشردگی پوست به حداقل برسد.

۵. موقع خواب سرتان بالاتر از تن‌تان باشد

بنا بر گفته‌های پزشکان، بالابودن سر در طول شب جلوی خروپف، رفلاکس معده و آب‌ریزش بینی را می‌گیرد. همه اینها به‌نوعی لذت خواب را کور می‌کنند و خستگی در تن فرد باقی می‌ماند. خستگی هم که می‌دانید، آب بدن را خشک و پوست را کشیده و جمع می‌کند. گذشته از اینها، سر که بالا باشد، جریان خون در بدن برقرار است و خبری از تجمع و پرشدن کیسه‌های زیر چشم نیست. می‌توانید با یک بالش اضافه، ارتفاع سر را کمی بالاتر ببرید یا شیب تخت را به‌سمت پاها تنظیم کنید.

۶. موقع طلوع آفتاب زیر نور مستقیم نباشید

بیشتر ساعات شب هوا تاریک است و خبری از نور خورشید نیست اما سپیده‌دم که خورشید طلوع می‌کند و شما هنوز خوابیده‌اید، نباید در معرض نور مستقیم خورشید باشید. خوابیدن در اتاق روشن به سلامت ظاهر و باطن پوست آسیب می‌زند، کیفیت خواب را از بین می‌برد و خستگی بدن را هم رفع نمی‌کند. بهتر است پنجره‌ها را با پرده‌های ضخیم بپوشانید یا تخت را در نقطه کور آفتاب بگذارید.

کلام آخر

بیشتر ما وقت زیادی صرف روتین‌های پوستی، لایه‌برداری و لیزرهای مراقبت از پوست می‌کنیم، آن‌قدر که اهمیت خواب شب را فراموش می‌کنیم. چند ساعت استراحت نه‌ فقط برای شادابی و درخشش پوست، بلکه برای حفظ سلامت کلی بدن و جوان‌ماندن سلول‌های مغزی لازم است؛ اما اگر یک روز صبح از خواب بلند شدید و چشمتان به چند خط چروک نازک دور چشمتان خورد هم ناراحت نباشید. این خط‌ها یادگار شیرین سال‌های رفته عمرتان هستند.

شما چند ساعت در طول شبانه‌روز می‌خوابید؟ تابه‌حال به تأثیر خواب روی شادابی و سلامت پوست‌تان دقت کرده‌اید؟ خوشحال می‌شویم که از تجربه‌های خود برای ما بگویید.