بهتر است این مقاله را با طرح یک سوال شروع کنیم، به نظر شما زیبایی ظاهری در آینده شغلی، روابط فرهنگی و یا حتی روابط احساسی افراد تاثیری دارد؟ مطمعنا خیلی‌ها به این سوال جواب بله میدهند و یک سری آن را کاملا ناعادلانه می‌دانند، در ادامه به بررسی بیشتری از این موضوع خواهیم پرداخت.
تحقیقات علمی زیادی این را اثبات کرده‌اند که افراد خوش‌چهره و خوش‌اندام شانس بیشتری در موقعیت‌های مختلف زندگی دارند، مثلا ممکن است که این خوش‌شانسی در پیدا کردن یک شغل خوب با درآمد عالی خلاصه شود. به احتمال زیاد خودتان هم بارها و بارها با این مورد روبه رو شده باشید، مثلا وقتی که آگهی‌های استخدام یا کاریابی را جست‌وجو می‌کنید در بعضی از این آگهی‌ها شرط خوش‌چهره بودن یا حتی شرط قد و وزن را هم در میان شروط استخدام مشاهده می‌کنید، این به این معناست که افراد جذاب و خوش‌چهره نسبت به سایر افراد شانس بیشتری برای موفق شدن در مصاحبه کاری دارند، حتی در بعضی از موارد ممکن است که یک فرد توانایی و مهارت لازم برای انجام یک کار را نداشته باشد، اما به خاطر داشتن ویژگی‌های ظاهری خاص احتمال قبولی بالایی داشته باشد.
در بسیاری از موارد پیش آمده که افراد به خاطر ظاهرشان بر خلاف آنچه که واقعا بوده‌اند در ذهن دیگران نقش بسته‌اند، مثلا کسی که چهره زیبا یا معصومی دارد در نگاه سایرین خوش اخلاق‌تر به نظر میرسد و دیگران احساس می‌کنند که این فرد در اجتماع موفق‌تر است، در نتیجه می‌توان گفت که زیبا بودن یک سری کلیشه‌ها و باورهای عمومی را در اذهان عمومی ایجاد می‌کند.
جالب است بدانید که ظاهر افراد در پرداخت جزای اشتباهاتی که مرتکب می‌شوند هم تاثیر میگذارد، مثلا افراد جذاب در مقایسه با دیگران مبالغ کمتری را جریمه می‌شوند!
چه ملاک یا ملاک‌هایی زیبا بودن یک فرد را تعیین می‌کند؟
حالا به این سوال می‌رسیم که چه ملاک یا ملاک‌هایی زیبا بودن یک فرد را تعیین می‌کنند؟ آیا این عوامل در کل جهان یکسانند یا هر کشوری فاکتورهای مخصوص به خودش را دارد؟ آیا عوامل زیبایی در همه دوره‌ها یکسان بوده‌اند یا به مرور دچار تغییر و تحول شده‌اند؟ بهترین کار برای پیدا کردن جواب همه این سوال‌ها این است که برای شناختن فاکتورهای تعیین کننده زیبایی به تحقیقات علمی مراجعه کرد و دانست که علم زیبایی را چگونه بررسی می‌کند، در ادامه با فاکتورهای تعیین کننده زیبایی از دیدگاه علم بیشتر آشنایتان خواهیم کرد.
مفهوم زیبایی در کدام قسمت از ذهن ما ریشه دارد؟
اگر بخواهیم ساده صحبت کنیم، منظور این است که هر شخصی مفهوم زیبایی را از کجا پیدا می‌کند؟ اینروزها مفهوم زیبایی کمی تغییر کرده است و تصاویر منتشر شده در فضای مجازی یا فیلم‌ها و تصاویری که در صفحه نمایش به تصویر کشیده می‌شوند نمی‌توانند مفهوم درستی برای زیبایی باشد. از طرفی دیگر بعضی‌ها معتقدند که مفهوم زیبایی در طول زندگی هرشخص و با توجه به الگوهای تصویری که با آنها روبه‌رو شده است شکل می‌گیرد، به عبارت دیگر ذهن هر کس عناصر زیبایی را از تصاویری که در طول عمر خود دیده است برداشت می‌کند و از آنها در ذهن خود یک الگوی مشخص می‌سازد که به زیبایی معروف است. در نتیجه می‌توان گفت که الگوی زیبایی در ذهن هر کسی یک مفهوم اختصاصی است. مثلا ممکن است که شما یک چهره را جذاب بدانید در صورتی که این چهره برای دوستتان هیچ جذابیت خاصی نداشته باشد.
اگر بخواهیم این مسئله را بازتر کنیم، می‌توانیم دو نکته را از آن بیرون بکشیم، اول اینکه اگر این مسئله واقعی باشد پس مفهوم زیبایی در هر دوره و فرهنگ‌های مختلف متفاوت است و یا این موقعیت زمانی و مکانی است که مفهوم جذابیت را برای هر دوره زمانی مشخص می‌کند. نکته دوم این است که وقتی یک نوزاد متولد می‌شود هیچ الگویی از زیبایی در ذهنش ندارد، در نتیجه آیا می‌توان گفت که نوزادان توانایی تشخیص زیبایی را ندارد؟ معلوم است که نه! در نهایت باید بدانید که هیچکدام از این الگوهای زیبایی صحیح نیستند و ما در هنگام پردازش مفهوم زیبایی، تنها به مقدار کمی تحت تاثیر فرهنگ و تجربیات خود قرار می‌گیریم.
نوزادان زیبایی را چگونه درک می‌کنند؟
یک سری ویژگی‌ها در صورت وجود دارند که در کل جهان به عنوان ملاک‌های جذابیت شناخته می‌شوند و جالب است بدانید که نوزادان هم دقیقا از همین ویژگی‌ها برای تشخیص زیبایی استفاده می‌کنند. مثلا نوزادان به رنگ‌های روشن یا وسایل زرق و برق‌دار علاقه‌دارند و به آنها خیره می‌شوند. برداشت نوزادان از زیبایی و جذابیت دقیقا مثل بزرگسالان است، دوست دارید که دلیل اثبات این قضیه را بدانید؟ طی یک تحقیق برای اینکه بتوانند علائق نوزادان را در هنگام نگاه کردن به چهره‌ها شناسایی کنند، از فناوری ردیابی چشمی استفاده کردند و در نتیجه متوجه شدند که نوزادان بین ۱ تا ۲ سال به ویژگی‌های مرتبط با زنانگی صورت و تقارن بین اجزای صورت علاقه نشان میدهند و اینها دقیقا همان چیزهایی هستند که بزرگسالان هم آنها را به عنوان عناصر زیبایی می‌شناسند.
نوزادان هیچگونه الگوی ذهنی درباره زیبایی در ذهن خود ندارند، چون ذهن آنها درست مثل یک لوح سفید نانوشته است و هنوز با عناصری مثل فرهنگ یا فضای مجازی درگیر نشده است، پس در اینجا مشخص می‌شود که حتی یک نوزاد تازه متولد شده هم می‌تواند ادراکی از زیبایی داشته باشد.
حالا به نظر شما اگر ذهن یک فرد کاملا ریست شود و از فرهنگ و رسانه و الگوهای زیبایی هیچ چیزی را به خاطر نیاورد، برداشت مفهموم زیبایی در ذهن او چگونه خواهد بود؟ اگر برای فردی چنین اتفاقی بیوفتد، می‌توان گفت که الگوهای زیبایی یا ویژگی‌های خاصی که در ذهن این فرد درک می‌شود نوعی واکنش عصبی بیولوژیکی خاص محسوب می‌شوند.
زیبایی چگونه تعریف می‌شود؟
دقت کرده‌اید وقتی که به کسی می‌گویید فلان لباست چقدر زیباست یا چه خانه زیبایی داری در جواب می‌گوید چشمانت زیبا می‌بیند؟ در این باره ضرب‌المثلی هم هست که می‌گوید: "زیبایی در چشم بیننده است" این جملات به ما می‌گویند که زیبایی خیلی قابل تعریف نیست و یک مفهوم اسرار آمیز است. دانشمندان فاکتورهای زیبایی چهره انسان را در چند عامل کلیدی و اصلی خلاصه کرده‌اند و بر سر اینکه این فاکتورها در فرهنگ‌ها، قومیت‌ها و زمان‌های مختلف جزو عوامل زیبایی بودند به یک توافق نظر نسبتا کلی رسیده‌اند.
یکی از تکینک‌هایی که برای تعیین فاکتورهای زیبایی به کار برده شد این بود که در یک پژوهش عکس چهره چند فرد مختلف را در اختیار شرکت‌کنندگان قرار دادند و از آنها درخواست کردند تمامی این تصاویر را مرور کنند و واکنش خود را نسبت به آنها ثبت کنند. در نهایت این واکنش‌ها تجزیه و تحلیل می‌شوند و هر کدام از ویژگی‌هایی که در چهره‌های مختلف امتیاز مطلوب‌تری را بگیرند به عنوان ملاک‌های زیبایی و جذابیت در نظر گرفته می‌شوند. همچنین محققان می‌توانند در این تکنیک‌ها اجزای صورت را با برنامه‌های دیجیتالی دستکاری کنند تا واکنش جدید و میزان تاثیرگذاری این تغییرات را بر روی بازخورد شرکت‌کنندگان مشاهده کنند. مثلا حجیم کردن لب یا زاویه‌دار کردن فک دو نمونه از این تغییرات است که ممکن است در بازخورد شرکت‌کنندگان تغیراتی را ایجاد کند.
تقارن
همانطور که می‌دانید، به مشابه بودن دو نیمه‌ی یک جسم تقارن می‌گویند. صورت انسان هم دو نیمه دارد، اما آیا این دو نیمه کاملا با هم متقارن هستند؟ خیر، مثلا ممکن است که در یک صورت پلک سمت راست نسبت به پلک سمت چپ افتاده‌تر باشد، یا احتمال دارد که ابروها ظاهری دقیقا یکسان نداشته باشند. متقارن بودن صورت یکی از عناصر زیبایی محسوب می‌شود و حتی در انتخاب شریک زندگی هم جزو یکی از عناصر مهم در نظر گرفته می‌شود.
آزمایشی مربوط به تقارن انجام شد که در آن عکس‌های صورت طبیعی افراد را دستکاری کردند و شباهت دو نیمه صورت را افزایش دادند که در نتیجه مشخص شد این کار در مقایسه با چهره بدون تغییر فرد، احتمال انتخاب آن فرد به عنوان یک چهره زیبا را تا حد زیادی بالاتر می‌برد. مسئله تقارن ممکن است تا حدودی به نظریه تکامل انسان هم مربوط باشد، چون ثابت شده است که هم اندازه بودن سینه در خانم‌ها باعث باروری بیشتر می‌شود و سلامت اسپرم و افزایش تعداد اسپرم، بدن مردان را به متقارن بودن نزدیکتر می‌کند.
ویژگی‌های جنسی ثانویه
به صفات یا ویژگی‌هایی که تفاوت جنسیت‌ها را از هم متمایز می‌کنند صفات جنسیه ثانویه گفته می‌شود که بعد از بلوغ در صورت شکل می‌گیرند. مثلا صدای بم، پهن شدن شانه یا بزرگ بودن فک حس مردانگی و قدرتمند بودن را در مردان تقویت می‌کند. خوب است بدانید که این ویژگی‌های مردانه با سطح تستسترون ارتباط مستقیمی دارند، یعنی هرچقدر که هورمون تستسترون در مردان بالاتر برود چهره آنها هم مردانه‌تر خواهد شد. برای زنان هم همینطور است، در خونِ زنانی که چهره ظریف و زنانه‌تری دارند مقدار استروژن بیشتری یافت می‌شود. همه اینها گفته شد تا به این نتیجه برسیم، این نشانه‌ها بیانگره سطح هورمون‌های زنانه یا مردانه هستند اما در جذابیت و زیبایی و جلب توجه جنس مخالف تاثیر بسیار زیادی دارند.
ظاهری سالم
پوست صافی و یکدستی دارید؟ روی صورتتان ردی از خط و چین و چروک پیدا نمی‌شود؟ پس باید بدانید که این ویژگی‌های پوستی شما در نگاه دیگران خیلی جذابیت دارند! به طور کلی هر ویژگی جسمانی که خبر از سالم بودن بدن فرد بدهد در نگاه دیگران باارزش است. این خیلی فرقی نمی‌کند که پوستتان گندمی باشد یا پوستی سبزه داشته باشید، وقتی که روی پوستتان خبری از لک و چین و چروک و عارضه‌های پوستی نباشد، این ویژگی‌ها خبر از ارتباط مستقیم با سلامت پوست میدهند و شما را به طور ناخودآگاه یک فرد با وضعیت جسمانی سالم نشان میدهند.
برای مثال رنگ‌پریدگی یا زرد بودن صورت از علائم یک سری بیماری‌ها هستند و در نگاه دیگران خیلی خوشایند به نظر نمی‌رسد و اما بر عکس، داشتن پوستی گلگون و یا لب‌های صورتی نشانه اکسیژن‌رسانی بیشتر به خون است که بدون هیچ حرفی جذابیت را به نگاه دیگران منتقل می‌کند.
شاخص‌های شخصیتی
لبخند یک آرایش طبیعی برای صورت است، مدام اخم کردن حالت چهره را عبوس می‌کند، لبخند زدن به دیگران شما را در نگاه آنها محبوب‌تر نشان می‌دهد، این جملات را بارها و بارها شنیده‌اید اما این را می‌دانستید که چنین نکات ساده‌ای جذابیت شما را نزد دیگران دوچندان می‌کند؟ ویژگی‌های ظاهری یک فرد زمانی جذابتر به نظر میرسد که با خلقیاتی مثل مهربانی، لبخند زدن و شاداب بودن همراه باشند. هیچ یک از حالات صورت همیشه ماندگار نیستند اما چهره افرادی که در اکثر اوقات سعی می‌کنند مهربانی را در چهره خود حفظ کنند و آن را با یک لبخند به دیگران منتقل کنند نسبت به یک چهره‌های خنثی و مغرور خیلی جذابتر است. این مورد درباره بعضی از شرایطی که خانم‌ها در آن قرار می‌گیرند هم صدق می‌کند، مثلا خانمی که در حال شروع یک رابطه عاشقانه است یا برای مدتی است که وارد یک رابطه عاشقانه شده است. با این وجود در سایر مراحل چرخه قاعدگی، زنان به جای جست‌وجو کردن خوی قدرت‌طلبی یا سلطه‌گری در مردان به دنبال خصوصیات زنانه‌تری مثل صداقت یا مهربانی در مردان می‌گردند یا اینکه چهره مردانی که ویژگی‌های یک صورت زنانه در آنها بیشتر پیدا می‌شود را بیشتر ترجیح میدهند. اگر بخواهیم ساده‌تر بیان کنیم، در این شرایط ویژگی‌هایی که زندگی را پایدارتر می‌کنند برای زنان پررنگ‌تر می‌شوند.
وضعیت تاهل
شاید باورتان نشود اما جذاب به نظر رسیدن به مجرد یا متاهل بودن افراد هم گره خورده است. مثلا تحقیقات نشان میدهند که مردان متاهل نسبت به مردان مجرد جذابیت بیشتری را در نگاه دیگران دارند. یا به عبارت دیگر در دیدگاه زنان مردی که در کنار یک خانم دیده می‌شود نسبت به یک مرد تنها جذابتر است. موردی دیگری که ممکن است جالب‌تر به نظر برسد، این است که اگر اشخاص در رابطه عاشقانه قبلی خود با یک فرد زیبا در رابطه بوده باشد، در نگاه سایر انسان‌ها فرد جذاب‌تری هستند.
چند عامل جالب تاثیرگذار بر جذابیت که باید بدانید
*زنان از مردانی که حالت چهره آنها زنانه باشد اصلا خوششان نمی‌آید.
*پیدا کردن شریک زندگی با ظاهر شما ارتباط تعیین‌کننده‌ای دارد.
*زنانی که در کودکی با پدرشان رابطه خوبی داشته‌اند، بیشتر جذب مردانی می‌شوند که به پدرشان شباهت داشته باشد.
*طی یک مطالعه نشان داده شد که الگوی غالب برای انتخاب رنگ مو یا رنگ چشم در یک فرد جذاب است این است که شخص طوری دیگران را انتخاب می‌کند که این ویژگی‌های آن طرف مقابل بیشترین شباهت را به والدین جنس مخالفش داشته باشند (یعنی برای دختر به پدر و برای پسر به مادرش شباهت داشته باشد).
دیدگاه خود را بیان کنید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت گذاری شده‌اند *